June / July 2025

This year, the regional CRI Postharvest Workshops had a packed venue at each of the six locations visited across the country during January and February. A total of 1 200 delegates attended, representing a wide range of sectors within the citrus industry, from packhouse managers and staff to exporters and agrochemical representatives.

Notably, there’s a rise in attendance by the young demographic. This and the overall upward growth trajectory of the citrus industry of Southern Africa make for a promising future.

Orchard sanitation must continue diligently during the harvesting period. All fruit that remains on trees after harvest must be removed and destroyed two weeks after completion of harvesting, at most. This is because false codling moth (FCM) activity does not cease during winter, and any remaining fruit could serve to facilitate this activity.

Plus, this winter fruit creates a reservoir of inoculum of FCM for the following spring. Conversely, removal of all fruit after harvest could dramatically reduce FCM levels in the following season. Fruit fly numbers can also build up on unharvested fruit.

Die Naudé-familie is al sedert 1819 op Oudewagendrift naby Worcester maar hulle het eers in 1990 hul eerste steenvrugboorde geplant. Die steenvrugboerdery heet Uitzicht Vrugteboerdery en beslaan tans 80 hektaar waarvan ongeveer 70% nektariens en perskes, en die res pruime is.

“Ons konsentreer meestal op die vroeë-nektarienmandjie omdat ons geografies van die vroeër areas is,” sê Wilhelm Naudé, direkteur van Uitzicht Vrugteboerdery. “Met pruime fokus ons op die goeie variëteite wat aard in die area en waarvoor ons goeie oorsese programme kan hê.”

Daar is ’n toenemende konsensus onder tegniese raadgewers dat beskermende nette noodsaaklik raak om Klas-1 uitpakke van sommige pruimkultivars te maksimeer. Meeste produsente het tans permanente of intrekbare oorhoofse nette maar dit is ’n duur opsie en moeilik om in bestaande boorde te implementeer.

Drapeernette mag moontlik ’n koste-effektiewe alternatief tot oorhoofse nette wees en leen hulself tot gebruik in gevestigde boorde. Daar is egter min inligting beskikbaar oor die gebruik van drapeernette in pruime. Om hierdie leemte aan te spreek, ondersoek ’n Hortgro-befondsde studie die eksterne en interne vrugkwaliteit in twee pruimkultivars onder drapeernette.

“Ek dink nie ek het steenvrugte noodwendig gekies nie,” sê Janco Jacobs. “Steenvrugte het my gekies toe ons die plaas gekoop het.” Jacobs het Excelsior in 2001 twee weke voor sy huwelik met Evelyn aangeskaf.

Evelyn en Janco het as nagraadse studente in die Departement Hortologie aan Universiteit Stellenbosch ontmoet. Sy het aanvanklik by Colors Fruit en hy by Two-a-Day gewerk, maar hulle was beide by kern- eerder as steenvrugte betrokke.

Die Hortgro Konsepboordprogram mik om die winsgewendheid van steen- en kernvrugboorde te verhoog deur onder andere bestaande innoverende en suksesvolle boorde te identifiseer waaruit alle produsente kan leer. Die steen- en kernvrugprogramme word elk deur ’n komitee van kundiges gelei.

Lede van die Steenvrugprogramkomitee het onlangs bymekaargekom om die eienskappe van winsgewende steenvrugboorde te bespreek. Hulle gevolgtrekking? Dit kom als terug na die aantal kartonne uitvoervrugte per hektaar.

Die bedryf spog reeds met heelwat innoverende en volhoubare boorde en Hortgro Science het die Konsepboordprogram geloods as ’n platform om produsente aan dié boorde bloot te stel.

Die Konsepboordprogram vir Steenvrugte word deur ’n komitee gelei wat tegniese raadgewers Rudolph Cronjé, Petru du Plessis, Andrew Hacking, Pierre Rossouw en Charl Stander insluit. In die gepaardgaande artikel op bl. 56 bespreek hulle die faktore wat ’n steenvrugboord winsgewend maak.

Aalwurms – oftewel nematodes – is wurmagtige organismes wat in alle gronde voorkom en waarvan sommige spesies op plantwortels voed. Aalwurms wat wingerde aanval is meestal te klein om met die blote oog te sien, maar hulle kan ’n merkbare impak op winsgewendheid hê.

“Daar is skattings van hoeveel oesverliese nematodes veroorsaak,” sê dr. Rinus Knoetze, nematoloog by die LNR Infruitec-Nietvoorbij. “Dis ongeveer 15%.”

“Ons verwelkom enige pasiënt,” sê plantpatoloog Sonja Coertze. “Dit moet net ’n plant wees!” Coertze is die bestuurder van die Plantsiektekliniek-Stellenbosch wat op die Welgevallen-proefplaas geleë is.

Die Plantsiektekliniek was die geesteskind van prof. Gustav Holz, voormalige departementshoof van Plantpatologie by Universiteit Stellenbosch (US). Hy het besef dat produsente ’n behoefte het aan ’n diagnostiese diens vir hulle gewasse en het dus die Plantsiektekliniek in 2000 by die Departement Plantpatologie begin.

“Plants are constantly challenged by stressors, and they cannot actively escape. Therefore, they have developed sophisticated structures and mechanisms to survive,” says Ngakoana Raletsena.

Raletsena has been studying one of these mechanisms for her MSc.
“Plant cuticles cover the non-woody aerial plant organs,” she elaborates. “The cuticle consists of cutin and cuticular waxes, which are the main focus of my work.”