Beskerm jou oes met effektiewe bespuiting

Wat is goeie deposisie?

Goeie deposisie begin met korrekte deposisie-kwantiteit. Daar moet genoeg aktiewe bestanddeel neergesit word om die siekte of pes te stuit. Kwantiteit is egter nie alles nie, verduidelik Van Zyl. “Die aktiewe bestanddeel moet in kontak kom met die pes of siekte. Ons weet nie waar die infeksie gaan plaasvind nie, so die aktiewe bestanddeel moet so eweredig as moontlik versprei wees op die oppervlak wat ons wil beskerm.”

Die verspreiding van die aktiewe bestanddeel op ‘n enkele teiken – byvoorbeeld ‘n blaar of ‘n vrug – bepaal die deposisie-kwaliteit. ‘n Klein aantal groot druppels kan dieselfde hoeveelheid van ‘n aktiewe bestanddeel op ‘n teiken deponeer as ‘n groot aantal klein druppels. Maar die groot druppels gaan yl versprei wees en uiteindelik dalk relatief min van die aktiewe bestanddeel in aanraking bring met die siekte of pes. Fyner druppels wat eweredig versprei is, het ‘n beter kans om kontak te maak en ‘n effektiewe dosis plaagdoder oor te dra.

Volgens Van Zyl translokeer die meerderheid chemiese middels wat vir oesbeskerming gebruik word nie deur die plant nie. Allermeeste sal sekere middels binne dieselfde blaar of vanaf ‘n blaar na die naaste groeipunt translokeer. Swak deposisie-kwaliteit in enige deel van die boom kan dus daardie boom kwesbaar laat. Eenvormige deposisie-kwantiteit en -kwaliteit is dus beide noodsaaklik.

Swak deposisiekwaliteit in enige deel van die boom kan daardie boom kwesbaar laat.

Beteken dit dat die boom deurdrenk moet word om goeie deposisie te behaal? Gewoonlik nie. Oormatige vloeistof wat op ‘n teiken land sal lei tot die samesmelting van druppels en afloop, wat beide deposisie-kwantiteit en -kwaliteit verswak. “Bespuiting met kleiner druppels verhoog die kanse van beter dekking,” sê Rebel, “wat definitief beter is indien jy ‘n voorkomende spuit in die seisoen met ‘n kontakmiddel doen.”

Die regte spuitmasjien vir die boord

Die korrekte spuitmasjien is onmisbaar om goeie deposisie-kwaliteit en -eenvormigheid te behaal. “Jou masjien moet pas by jou boom of jou boom moet pas by jou masjien,” sê Van Zyl. Hy wys daarop dat laeprofiel-spuitmasjiene wat ontwerp is vir oopkelkbome nie werklik geskik is vir hoë bome nie, omdat die afstand tussen die spuitmasjien en die teiken te veel varieer. Druppels gemik op die boonste lower is geneig om uit stoom uit te raak voordat hulle die teiken tref. Sommige spuitkoppe mag selfs die druppels bo-oor die boom rig.
Van Zyl beklemtoon dat verhoogde lugvolume nie die antwoord is nie, aangesien druppels wat gemik is op die laer dele van die lower te vinnig sal beweeg. Sulke druppels sal óf van die lower terugspring óf reg deur die boom skiet.

Die oplossing is om hoëprofiel-spuitmasjiene te gebruik vir hoër bome omdat hierdie masjiene die lugstroom horisontaal rig, vanaf ‘n toring. Die toring versprei dus die spuitmiddel egalig oor die lower.

Van Zyl stel voor dat produsente die rigting van die lugstroom evalueer deur linte – byvoorbeeld stukke gevaarband – aan die uitlate van die spuitmasjien te bind. Die linte sal aandui waarheen die lug trek en help om spuitkoppe te identifiseer wat verwyder behoort te word.

Laeprofifielspuitmasjiene wat ontwerp is vir oopkelkbome is nie werklik geskik vir hoë bome nie.

Pas aan by jou lower

Lower-aangepaste toediening laat besluite oor bespuiting lei deur die eienskappe van die lower. “Jy pas jou spuitmetode en -strategie aan volgens hoe die boom se lower vir jou lyk,” sê Rebel. “Jy vat nie net een spuitvolume en ry een rat deur die hele plaas nie.”

Dink aan ‘n trekker wat verby ‘n enkele boom in ‘n boord ry. Die volume druppelbevattende lug wat op hierdie boom gerig is, is ‘n funksie van die grondspoed van die trekker en die luglewering van die spuitmasjien. As die trekker vinniger ry, neem die lugvolume per boom af, omdat die trekker vir ‘n korter tyd langs daai boom is en die spuitmasjien gevolglik vir ‘n korter tyd lug na die boom blaas.

Van Zyl wys daarop dat meeste pompe en spuitmasjiene ontwerp is om op ‘n kragaftakker – dalk beter bekend as power takeoff – van 540 revolusies per minuut te loop, so hierdie is die mees algemene spoed vir waaiers van spuitmasjiene. Moderne bome het egter ‘n kleiner lowervolume en -digtheid as konvensionele boorde. As mens hierdie bome met konvensionele hoëlugvolume-spuitmasjiene en teen te lae grondspoed bespuit, gaan die druppels regdeur die bome trek. Aan die ander kant gaan te vinnige grondspoed met te min lug nie die lower penetreer nie.

“Jy wil jou stelsel in ekwilibrium hê,” verduidelik Van Zyl. “Jy moet jou vorentoe spoed en jou lugkolom aanpas om net-net deur die lower te kom. Jy wil nie deur die boom spuit nie.” Spuitmiddel wat deur die boom trek maak immers geen bydrae tot siekte- of plaagbeheer nie.

Linte is weereens handig om te bepaal of ‘n sekere kombinasie van waaierbladhoek, vorentoe-spoed, en waaierspoed optimaal is. Bind die linte aan die boom vas, aan die teenoorgestelde kant van die spuitwa, en kyk wat hulle maak wanneer die trekker verbyry. Skat die hoek van die lint relatief tot vertikaal. ‘n Hoek van 25° – 45° is perfek. ‘n Hoek van minder as 25° beteken dat die lugmomentumkombinasie te laag is, en ‘n hoek van meer as 45° dui daarop dat die lugmomentumkombinasie te hoog is – die spuitmiddel trek waarskynlik dwarsdeur die lower.

Speel gou klaar met bespuiting

Beplanning van spuittoedienings moet afskop deur die maksimum veilige trekkervorentoe-spoed vir ‘n gegewe boord te bepaal. “Vinniger is altyd beter,” sê Van Zyl. “Hoekom? Want ons moet deur ons spuitwerk kom!”

Van Zyl verduidelik dat vinnige bespuiting noodsaaklik is vir effektiewe siektebeheer. Hy noem die voorbeeld van appelskurfsiekte waar volledige dekking binne 2.5 dae voor ‘n hoë-risiko periode moet geskied. Enigiets vroeër as 2.5 dae en die boom sal nuwe blare maak wat vatbaar is vir infeksie wanneer die gevaarperiode aanbreek. “Dis krities om so na as moontlik aan die infeksieperiode te spuit om te verseker dat soveel as moontlik van die boom beskerm is.”

Laervolume en lower-aangepaste toediening sal ook help om spuittyd te verminder. “Die geskatte globale gemiddelde spuittyd per hektaar is 33 minute vir appels,” sê Van Zyl. “In Suid-Afrika kan dit langer wees omdat sommige mense nog te hoë watervolumes gebruik, spesifiek as gevolg van die boomry-volumestelsel wat hulle gebruik.”

Water is eenvoudig ‘n draer vir aktiewe bestanddele. Goeie dekking is moontlik met so min as 350 liter per hektaar in moderne boorde. Bespuiting met minder water spaar nie net tyd nie, maar verbeter ook deposisie-kwaliteit terwyl die risiko van afloop verlaag.

Onthou net dat die konsentrasie van die aktiewe bestanddeel in die spuitmengsel moet toeneem wanneer die watervolume wat gespuit word afneem, sodat die boom nog steeds die korrekte dosis ontvang.

Boorde van die hede en die toekoms

Beide Rebel en Van Zyl beklemtoon dat moderne hoëdigtheid-aanplantings hulself leen tot suksesvolle bespuiting. “Ons nuwer bome is meer spuitvriendelik. Hulle is meer eenvormig, het minder diepte en hoogte, en minder kompleksiteit aan die buitekant,” sê Van Zyl. As mens dan nog ‘n gelyke boordvloer ook het, het jy die ideale toestande vir vinnige en effektiewe bespuiting.

Rebel stem saam dat die boord van die toekoms spuittoedienings sal vereenvoudig. “As jy in al jou boorde hoë spindelvormige bome het, dan het jy net hoëprofielspuitmasjiene nodig. Jy sit vir hulle almal dieselfde spuitkoppe van bo tot onder in. Al wat jy dan in die verskillende boorde doen, is jou kragaftakker en jou ryspoed aanpas om jou lugvolume en ryspoed by die boord te laat pas.”

Deposisie in tradisionele boorde met groter bome is meer kompleks. “Daar gaan jy meer druppels nodig hê om effektief al die oppervlaktes te tref, en jy gaan groot verliese hê, sê Van Zyl. Maar daar is stappe wat produsente kan neem om hulle kanse tot sukses met groot bome te verbeter.

Verwyder eerstens takke wat bespuiting versper. Maak die lower oop met behulp van moderne snoeitegnieke en bevorder sodoende spuitpenetrasie. “In die praktyk is die idee om in digte lower in te kom moet jy meer water gooi, stadiger ry, en hoër lugvolumes gebruik,” sê Van Zyl. “Dit is ongelukkig nie so nie – om meer water na daai muur toe te spuit gaan nie vir jou deur die muur laat spuit nie.”

Van Zyl beveel aan dat die boordoppervlak gelyk gehou word, omdat ‘n ongelyke oppervlak die spuitmasjien kan laat kantel en dus variasie in deposisie kan veroorsaak. Dit is een voorbeeld van hoe die ontwerp van die boord van die toekoms meer as net boomvorms in ag moet neem. Selfs die loopvlak vir trekkers moet oorweeg word.

Optimale bespuiting is afhanklik van die interaksie tussen veelvoudige faktore. Van Zyl bied gereeld ‘n hele kursus hieroor aan – daar is veel meer te sê as wat in ‘n enkele artikel kan pas. Rebel is vol vertroue dat alle produsente die vrugte van meer effektiewe bespuiting kan pluk.

“Indien ‘n persoon kans sien daarvoor om bietjie meer bestuur aan die dag te lê, dan is daar ruimte om te bespaar sonder om veel te verander of om jou toerusting te vervang.”